KUZU VE OĞLAKLAR DA TETANOZ HASTALIĞI ( KAZIKLI HUMMA)

KUZU VE OĞLAKLAR DA TETANOZ ( KAZIKLI HUMMA) 

🔸Kuzu  ve oğlaklar da Tetanoz gram (+) bakterilerin ürettiği toksinden kaynaklanan ölümcül bir yara enfeksiyonudur.

🔸Tetanos'un nedenli ajanının hayvanın vücudunda toksin salgılanan bakteri olan  klostridium tetanidir.

 

🔸Bütün hayvan türlerinde her yaşta görülebildiği gibi en duyarlı tür tek tırnaklı hayvanlar ( At, eşek, katır vs.) dır. Bunları kuzu, oğlak ve köpekler izlemektedir. 

🔻Ancak, kuyruk kesimi, kısırlaştırma, göbek kordonu, enjeksiyonlar, kulak küpeleri, boynuz kesme gibi uygulamalar sonucu oluşan yaralanmalar  sebebi ile kuzular ve oğlaklar arasında oldukça sık rastlanır. 

ETKEN

🔸Kuzu ve oğlaklar da tetanoz hastalığının etkeni Clostridium tetani ‘dir. Cl. tetani sporları çok dayanıklıdır. Toprakta uzun yıllar canlı kalır dezenfektanlara dayanıklıdır. 100 °C de 30-60 dakikada, 115 °C de 20 dakikada tahrip edilebilir.

🔸Toprakta ve dışkıda bulunan bakteri sporları yaralara bulaşabilir. Kastrasyon, kuyruk kesme ve kırkım yaralarının enfekte olması her zaman mümkündür. 

🔸Bakteriler oksijene duyarlıdır, bu nedenle derin yaralar bakterinin toksinlerini atması için en istenilen yerlerdir. 

PATOGENİZİ

🔸Cl.tetani sporları yara içinde vejetatif hale geçerek çoğalmaya başlarlar. Çoğalan bakteriler enfeksiyon yarasının bulunduğu bölgede kalırlar çevre dokulara yayılmazlar.

🔸Tetanoz toksini sinir hücrelerinde bir sorun oluşturmaz ama iskelet kaslarını innerve eden motorik ganglionların uyarılma eşiğini düşürür, duyarlılıklarını artırır. Normalde sadece belli bir kas gurubuna gitmesi gereken bir impuls, bütün motorik nöyronları, dolayısı ile bütün iskelet kaslarını uyarır. Bunun sonucunda Tetani hali ortaya çıkar, hem ekstensor ve hem de fleksor kaslar aynı anda kontraksiyon durumuna geçmiş olur.

KLİNİK BELİRTİLERİ

Inkubasyon süresi normal olarak 1-3 hafta kadardır. Kuyruk kesme ve kırkımdan sonraki 3-10 gün içinde daha çok rastlanmaktadır.

🔹Baş ve boyunda gerilme gözlenir.

🔹Fleksor (Bükülme hareketini yaptıran kas) ve ekstensor (Uzatma veya düzleştirme hareketini yaptıran kas) kaslar birlikte kasılır.Yürüyemez, gergin vaziyette ayakta durmaya çalışır.Yere düştükten sonra kendi kendine ayağa kalkması giderek imkansız duruma gelir.

🔹Çene kilitlenmesine bağlı olarak yem yiyemez, geviş getirmez, su içemez, yutma zorluğu vardır. Burun delikleri ve gözler açılır.

🔹Beden ısısı ve solunum sayısı yüksektir, defekasyon durmuştur. 

🔹Gürültü, ses ve ışığa karşı hayvanın duyarlılığı aşırı derecede artmıştır.Sese ve dokunmaya tepkileri yüksektir.Dokunulduğunda veya seslenildiğinde tetanik konvulusyonlar daha da şiddetlenir.

🔹Kuyruk kalkık, karın çekiktir. İdrar yapma ve dışkılama (Defekasyon) durur.

🔹3 ncü göz kapağının (Sadece köpeklerde) düşmesi bu hastalık için patognomik semptomdur.

🔹Yutturulmaya çalışılan sıvı maddeler yutakta spazm meydana getirir.Su içememe sebebi ile dehidrasyon şekillenir.

🔹Yatar pozisyondaki hayvanları ayağa kaldırmak mümkün değildir. 2-3 gün içinde solunum kasları felcinden (Paralizinden) hayvan ölür.

TANI

🔹 Klinik semptomlar oldukça tipiktir. Bir yara sonucu meydana geldiği de biliniyorsa yanılgı payı çok az olur. 

TEDAVİ 

🔸Hastalar sürüden ayrılır, hayvanlar mümkün oldukça sessiz ve karanlık bir yere alınırlar. Yem ve su baş hızasında konulur eğer gıda alınamıyorsa suni yolla verilmelidir.

 🔸Yara mevcutsa kabuk kaldırılır ve oksijenli su ile yıkananilir. Prokain penisilin, tetrasiklinler, cephalosporinler ve eritromisin bunlardan biri yara bölgesine enjekte edilir. 

🔸Spazmları çözmek ve hayvanı yatıştırmak için çeşitli sedatifler Ksilazin, Klorpromazin, Kloralhidrat verilebilir.

KORUNMA 

🔸Korunmada en iyi yöntem aşılama ve yaraya yönelik uygulmalardır. Yapılan operasyonlarda  asepsi ve antisepsi

dikkat edilmelidir. 

🔸Koruyucu amaçla aşılamalar yapılmalı, yara sağaltımına dikkat edilmelidir.

KAYNAK

▪️Koyun keçi Hastalıkları ve Yetiştiriciliği İstanbul 1990, 102-104.

▪️Tamam mı M. Sinir sistemin bakteri enfeksiyonlar. veteriner nöroloji. 2007, 143-144.

▪️Altuğ N, Yüksek N, Karasu A, İlhan F, Cey-lan E, Ekin İH, et al. teşhis veteriner.2017, 317-322.

▪️ Süleyman Ö. Ölümlülük tetanoz neon. 1982, 152-18.

KEDİLER NEDEN İSHAL OLURLAR

KEDİLER NEDEN İSHAL OLURLAR

🔸Merhabalar, kedi dostlarımızın ishal olması çok sık gerçekleşmemekle birlikte başa geldiğinde oldukça endişe verici ve can sıkıcı olabilmektedir. 

Kedi dostumuz diyelim ki ishal oldu ne yapmalıyız? 

🔻Kedi dostlarimiz ile yaşam alışkanlığı evden eve değişiklik göstermekle beraber her kedi sahiplenen ebeveyn kedisinin tuvalet alışkanlıklarının ayrıntılarından haberdar olmayabilir. Neyse ki kediler olup olabilecek en titiz varlıklarıdır ve ishal gibi bir sorun hemen kendini belli eder. Tuvalette olmasa bile kuyruk veya dolaylarında görebileceğiniz cıvık dışkı kalıntıları ishalin habercisi olabilir. 

 

Peki ishalin nedeni ne olabilir? Ne zaman endişelenmeli ve veterinerinize danışmalısın? Evde onun için yapabileceğin bir şeyler olur mu? Şimdi sorularının cevaplarını vereceğiz. 

KEDİ İSHALİNİN NEDENLERİ NELERDİR?

🔻Kedilerin ishal olmasının birçok sebebi vardır. Ancak en yaygın görülen sebepleri sıralayalım istedik.

1. Parazitler 

🔻Parazitler kedilerin gastrointestinal sistemini tahriş edebilir ve ince veya kalın bağırsakları içeren her türlü ishale neden olabilir. İshale neden olan parazitlerin önemli bir bölümünü genç ve yavru kedilerde daha yaygın görürüz.

2. Enfeksiyonlar

🔻Viral veya bakteriyel enfeksiyonlar da bazen ishale yol açar. Ayrıca daha genç kedilerde daha sık görürüz.

3. Beslenme

🔻Kediler, yedikleri şey konusunda köpeklerden daha dikkatli olma eğilimindedir. Ancak yine de bazen ot, ip vb. uygunsuz şeyler yiyebilirler. Ya da belki ishalin sebebi diyetinde yaptığın bir değişikliktir.

4. Stres 

🔻Tıpkı insanlarda olduğu gibi, stres / endişe / heyecan da GI rahatsızlığına neden olabilir. (özellikle alt bağırsak tahrişi veya kolit)

5. Birincil enflamatuar bozukluklar 

🔻İnsanlardaki enflamatuar bağırsak hastalığı gibi, enflamatuar bozuklukları kedilerin ishal olma nedenleri arasında sayabiliriz. 

6. Metabolik hastalıklar

🔻Pankreas veya karaciğer rahatsızlıklarından tiroid dengesizliklerine kadar, mide bağırsak yolundaki hareketliliği veya ortamı bozan ve ishale neden olan başkaca birçok sorun vardır.

7. İlaçlar / toksinler 

🔻Çoğu kedi ebeveyni belirli antibiyotiklerin GI ( gastrointestinal) sistemini bozabileceğini bilir. Ancak diğer ilaçlar ve bazı toksinler de bazen ishale neden olur.

8. Kabızlık

🔻Kulağa şaşırtıcı mı geliyor? Ancak gayet ciddiyiz. Çünkü yaşlı kediler kolonlarında kabızlığa yol açan hareketlilik sorunları geliştirmeye eğilimlidirler. Bu durumlarda, kediler genellikle tıkanıklığın etrafından sadece az miktarda daha fazla sıvı dışkı geçirmeyi başarırlar.

KEDİLERDE İSHAL BELİRTİLERİ NELERDİR 

🔸Eğer kediniz sık aralıklarda tuvaletini yapıyorsa bu en çok karşılaşılan belirtiler arasında yer alır. Diğer ve en önemli belirtiler ise; dışkılama zorlukları ve dışkı içinde görülen kan, şişkinlik, sürekli uyku hali, su kaybı, kusma, ateş, iştahsızlık, sık sık dışkılama ve kilo kaybı şeklinde. Kedinizin dışkısında kan veya siyah renkli bir dışkı mevcut ise bu bağırsak veya iç kanama belirtisi olabilir. Bu gibi durumlarda kedinizi acilen veterinere götürmeniz gerekir.

KEDİLER İSHAL OLUNCA NE YAPMALI?

🔸Kedilerde ishalin pek çok potansiyel nedeni olabilir. Kedin sık sık ishal oluyorsa ve hala veteriner hekime danışmadıysan, daha fazla gecikmemelisin. Bazı ishaller evde uygulanan basit ve destekleyici bakımla kendi başına çözülürken, bazıları özel bir tedaviye ihtiyaç duyar. Bu durumlarda, veteriner hekimim sana evde uygulayabileceğin basit tavsiyelerde bulunacaktır.

BESLEMEK Mİ ORUÇ TUTTURMAK Mİ ? 

🔻Önceden veteriner hekimler, GI ( gastrointestinal) sistem rahatsızlığı yaşayan kedilere bağırsaklarını ‘dinlendirmek’ için kısa bir süre oruç tutmasını önerirdi. Bu kusma problemi olan kediler için doğru bir yöntem. Ama artık bugün, kedilerin bağırsaklarının kendilerini iyileşebilmeleri için beslenmeye ihtiyaç duyduklarını biliyoruz. 

NASİL BESLENMELİ ? 

🔻Lif alımını artırmak, harika bir “dengeleyici” olarak kabul edildiğinden iyi bir seçenektir. Kabızlığa iyi geldiği gibi aynı zamanda ishale de iyi gelir. Bunlara ilaveten patates, makarna veya pirinç (biraz tavukla birlikte), hindi, az yağlı süzme peynir veya yoğurt gibi düşük yağlı, karbonhidratlı gıdalar tüketilirse iyi olur. Bazı kediler ayrıca et bazlı bebek mamaları yemeyi de sever.

🔻Süt ve süt ürünlerini kediniz sevse bile bu tarz ürünleri onlara vermekten kaçınmalısınız. Ayrıca mama değişikliği yapmak istiyorsanız bunu zamana yayarak ve dikkatlice yapmalısınız.

🔻Bu gibi durumlarda veteriner hekiminizi arayarak danışmanızı öneririm. Sorunun uzun sürmesi halindeyse mutlaka veteriner kliniğine gidilmesi gerekmektedir. Unutmayin ki en doğru tedavi şeklini veteriner hekim belirleyecektir. 

MUHABBET KUŞUM NEDEN TERS DURUYOR

MUHABBET KUŞUM NEDEN TERS DURUYOR

🔻İlk kez bir kuş sahiplenen biriyseniz, Muhabbet kuşunun yemini yerken, suyunu içerken, oyun oynarken hatta uyurken tepetaklak durup yer çekimine meydan okuduğu, kafesinin tellerine ya da tüneğine tutunmuş vaziyettlerine şahit olacaksınız. Şaşırmayın ve endişelenmeyin. Sıkıntıya hiç mahal yok, çünkü ters durma bazı kuş türleri için oldukça normaldir.

🔻Doğrusunu söylemek gerekirse kuşlarda ters durma oldukça normal ve doğal bir davranış olup Özellikle muhabbet kuşları, papağanlar ve Sultan papağanları, sağlıklı oldukları takdirde sık sık ters durabilirler.

🔻Hatta ters durmak kuşun için olumlu bir işarettir. Bu kadar savunmasız kalacağı bir pozisyonda duran kuş kendisini mutlu, sağlıklı ve yuvasında güvende hissediyor demektir. Eğer kuşun salıncakta gibi sallanıyor ya da ters duruyorsa, bil ki keyfi yerindedir ve canı oyun istiyordur.

🔻Diğer yandan kuşun çok fazla ters duruyorsa, bir anormallik ya da olası bir sağlık sorununa dair bir belirti olup olmadığını kontrol etmende fayda var. Eğer diğer her şey yolundaysa konuyu bir sonraki ziyaretinizde veterinerinize danışabilirsin. Ancak bir şeylerin yolunda gitmediğine dair başka işaretler görürsen, hiç zaman kaybetmeden kuşlar konusunda uzman bir veterinere başvurmalısın.

🔻Muhabbet kuşları ters durabilmenin yanında kafalarını 180 derece çevirebilme, ve özellikle öğle uykusundan önce kendilerini uzatıp şişirebilme özelliğine sahiptir. Ayrıca uyurken sık sık gagalarını gıcırdatırlar.

PAPAĞANLAR DA TERS DURMA

🔻Papağanlar genelde tek ayaklarının üzerinde durarak uyurlar ancak zaman zaman ters durarak uyuduklarını da görebilirsin. Ters durma hareketini bazen oynarken ya da boş dururken de yaparlar.

🔻Özellikle Afrika gri papağanları ile Asya kıtasına özgü papağan türlerinde bu davranış gözlemlenir.

🔻Sultan papağanları da ters durur. Tamamen ters dönene kadar kendini aşağı salan sultan papağanları bu noktada kanatlarını açıp yarasa duruşuna geçer. Özellikle mutlu oldukları zamanlarda bunu yapan sultan papağanları için de ters durma normal, zararsız bir davranış biçimidir.

KEDİLERİN DAİMA SUSAMASI VE GÜNLÜK SU İHTİYACI

KEDİLERİN DAİMA SUSAMASI VE GÜNLÜK SU İHTİYACI

🔸Kedilerin gün içerisinde bol su içmesi önemlidir. Su, uygun hidrasyon ve uygun sistemlerin ve organ işlevinin sürdürülmesi için gereklidir. Ancak kedinizin giderek susadığını ve normalden çok daha fazla su içtiğini fark ederseniz, bu bir sağlık durumunun işareti olabilir. Artan susuzluk belirtisi ile ilgili birçok sağlık durumu vardır.

🔸Kediler normalden daha fazla su içtiğinde, ilaç yan etkisi veya havanın normalden daha sıcak olması ve kedinin daha susaması gibi çok hafif bir şeyin işareti olabilir. Ayrıca diyabet, böbrek yetmezliği veya karaciğer hastalığı gibi tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir şeyin işareti olabilir.

🔸Kediniz çok susadığına dair belirtiler gösteriyorsa ve kendinizi su kabını normalden fazla dolduruyorsanız, tam bir muayene ve testler yapabilmesi için veterinerinize başvurun. Kedilerde artan susuzluğun nedenleri çoktur ve şunları içerir:

🔹Şeker hastalığı

🔹Böbrek yetmezliği

🔹hipertiroidizm

🔹Cushing hastalığı

🔹Addison hastalığı

🔹Karaciğer hastalığı

🔹İlaçlar

🔹Elektrolit veya kalsiyum eksiklikleri

Artan susuzluk, çeşitli sağlık koşullarını gösterebilir. Kedinizin daha fazla su içme isteği artıyorsa, bunun nedeni aşağıdaki durumlar olabilir:

🔻Şeker hastalığı

🔸Diyabet, vücudun pankreas olarak bilinen bez tarafından salgılanan insülini üretememesinden kaynaklanır. Bu meydana geldiğinde, kan şekeri seviyeleri yükselir ve kedinin idrarına dökülür.

🔻Böbrek yetmezliği

🔸Böbrek yetmezliği çeşitli koşullardan kaynaklanabilir. Böbrekler başarısız olduğunda, elektrolitler ve diğer hormonlar gibi vücudun su dengesi de anormal hale gelir.

🔻Hipertiroidizm

🔸Tiroid bezi, kedinin vücudundaki metabolik süreçlerden sorumludur. Artan susuzluk, aşırı aktif bir tiroid bezinden kaynaklanabilir.

🔻Cushing Hastalığı

🔸Hipofiz bezi, adrenokortikotropik hormon olarak bilinen bir hormon salgılar. Cushing hastalığı, bu hormon aşırı üretildiğinde ortaya çıkar. Bu durum ilaçla kontrol altına alınabilir.

🔻Addison Hastalığı

🔸Addison hastalığı, kedinin adrenal bezlerinin düzgün çalışmamasının bir sonucudur. Adrenal bezler yetersiz miktarda kortizol ve aldosteron üretir.

🔻Karaciğer hastalığı

       

🔸Karaciğer, kan için protein üretmek, safra, toksinleri temizlemek ve gıdaları enerjiye dönüştürmek gibi çeşitli işlevleri yerine getirmekten sorumludur. Karaciğer hastalığının bir belirtisi artan susuzluktur. 

🔻İlaçlar

🔸Kedilerin alabileceği bazı ilaçlar susuzluğun artmasına neden olabilir. Kediniz herhangi bir ilaç kullanıyorsa, lütfen muayene sırasında veterinerinize söyleyiniz.

🔻Elektrolit veya Kalsiyum Eksiklikleri

🔸Bir vücutta elektrolit üretimi veya kalsiyum üretimi yetersiz olduğunda, yan etkilerden biri susuzluğun artması olabilir. Bir kan testi, bir kedinin elektrolit ve kalsiyum seviyesini belirleyebilecektir.

🔸Kediniz artan susuzluk belirtileri gösteriyorsa, veterinerinize başvurun. Veteriner hekiminiz, refakatçinizin tam bir fizik muayenesini yapacaktır. Ayrıca kan testi, idrar tahlili ve biyokimya profili gibi birkaç farklı test yapabilir.

 Bu testler tek başına veteriner hekimin, kedinizin böbreklerde, karaciğerde, elektrolit ve kalsiyum seviyelerinde ve diğer bez hormon eksikliklerinde herhangi bir anormallikten muzdarip olup olmadığını belirlemesine izin verecektir.

🔸Ön testler geri geldiğinde, sonuçlar veteriner hekime başka hangi testlerin yapılması gerektiği konusunda rehberlik edecektir. Veteriner hekiminiz organları daha yakından incelemek için radyografi veya ultrason yapmayı da seçebilir.

🔸Veteriner hekiminiz kedinizin neden normalden daha fazla su içtiği konusunda bir sonuca vardığında, mevcut teşhis ve tedavi seçeneklerini size açıklayacaktır. Böbrek hastalığı veya karaciğer hastalığı gibi ciddi hastalıklar açısından, kedinizin prognozunu size bildirecektir.

🔸Düzenli veteriner hekim ziyaretleri, veteriner hekimin kedinizin böbreklerinin, idrarının, glandüler fonksiyonlarının ve kan çalışmasının normal olup olmadığını görmesini sağlayacaktır. Mevcut bir durum varsa, veteriner onu erken yakalayabilir ve kedi üzerinde tedavi daha kolay olabilir. Bu daha iyi bir prognoza yol açabilir.

🔸Kedinizin su alımını izlemek önemlidir. Bir seferde birkaç gün boyunca su kabını normalden çok daha fazla doldurduğunuzu fark ederseniz, sağlığıyla ilgili her şeyin yolunda olduğundan emin olmak için bu randevuyu almanız önemlidir. Kedinizi özellikle yılın daha sıcak aylarında sağlıklı bir ortamda tutmak önemlidir. Aşırı ısınan bir kedi normalden çok daha fazla su içebilir. Kedinize her zaman doğru miktarda mama da verdiğinizden emin olun. Kötü beslenme, kedinizin daha fazla su içmek istemesine neden olur.

🔸Kedilerde susuzluk, teşhis edilmesi kolay bir semptom değildir. Bununla birlikte, veteriner bakımı ve teşhisi, kedinizi tekrar sağlığına kavuşturacaktır. Ancak maaliyeti bir tedavi olduğunun bilgisini vermek isterim.

GÜNLÜK SU İHTİYACI

🔸Tipik öneriler, bir kedinin günlük vücut ağırlığının kilogramı başına yaklaşık 50 mL su gerektirmesidir. Yani bu, 4-5 kg ​​ağırlığındaki bir kedi için günde 200-250 mL'ye denk geliyor. Bu su ihtiyacı, sıvılardan ve yiyeceklerden “serbest su” alımı veya metabolizma tarafından üretilen “oksidasyon suyu” ile karşılanabilir. 

KEDİMİ NE ZAMAN KISIRLAŞTIRMALIYIM

KEDİLER NE ZAMAN KISIRLAŞTIRILMALI 

🔻Merhabalar, kedi sahiplenen ailelerin ilk merak ettikleri soruların başında gelen " kedimi ne zaman kısırlaştırmaliyim " sorusuna cevap vermeye çalışacağım.

1.ERKEK KEDİLERİN KISIRLAŞTIRILMASI

🔻Erkek yavru kediyi ideal olarak ergenlik döneminde kısırlaştırmalısınız. Erkek kedilerde bu dönem 6 ile 12 ay arasıdır. Erkek kediler 7. ay ile 12. aylar arasında cinsel olgunluğa erişip eş aramaya başlama eğilimindedir. 

🔸Kısırlaştırma 3 ay kadar genç bir kedi yavrusunda bile başarıyla yapılabilir.

1.1.ERKEK KEDİLERDE KISIRLAŞTIRMANIN  FAYDALARI 

1.1.1. NÜFUS KONTROLÜ

🔻Nüfus kontrolü sağlamak için , tek bir erkek kedi birçok yavruya baba olabilir bu nedenle popülasyon kontrolü için kısırlaştırma çok önemlidir. Kastrasyon ile cinsel istek büyük ölçüde azalsa bile bazı deneyimli erkekler kadınlara cinsel ilgi göstermeye devam edebilir.

1.1.2. PÜSKÜRTME

🔻Her yaş kedilerde en yaygın davranış sorunu olup . Yetişkin bir erkek kedi hem içeride hemde dışarda bölgeyi işaretlemek için son derece güçlü ve keskin kokuya sahip bir püskürtme  bırakır. Kısırlaştırma ile erkek kedilerin yaklaşık %85 inde püskürtmeyi azaltır veya ortadan kaldırır .

1.1.3. SALDIRGANLIK

🔻Tüm erkek kediler kavga edebilir ancak çoğu saldırganlık durumlar kısırlaştırılmamis kedilerde görülür .bu erkekler arasındaki rekabetin dogrudan bir sonucudur .bu kavgalarda ciddi yaralanmalar , delinmeler , apseler yaygın bir sonuçtur.kisirlastirma ile kavga olayını en aza indirme , apse gelişimini azaltır.

1.1.4. DOLAŞMA VE CİNSEL ÇEKİCİLİK 

🔻Erkek kediler cinsellik için daha uzun mesafelerde dolaşırlar.dolasma dürtüsü çiftleşme mevsiminde daha fazla olur. Kısırlaştırma durumunda yaklaşık %90 dolaşma azalır. Kısırlaştırma da cinsel ilgi azaldığı için çok fazla uzun meefaselere gitme olayıda azalacaktır.

1.1.5. FİZİKSEL DEĞİŞİM

🔻Erkek kedilerin idrar kokuları çok guclu ve keskin kokuludur. Kısırlaştırılmış erkek kedilerin idrar kokusu daha normaldir.

Birçok erkek kedi sahibi erkek kedilerinin kisirlastirmdan sonra Cok daha temiz daha az kokulu ve daha iyi kendine bakım yapabildigini iddia ediyor.

🔸Dövüş sonraki oluşan apse oluşumu daha az sıklıkla görülür ve aşırı üretken kuyruk bezleri gibi yağlı kuyruk olarak bilinen durumunda büyük ölçüde  azalma görülmektedir.

2. DİŞİ KEDİLERİN KISIRLAŞTIRILMASI

🔺Dişi kedilerde kısırlaştırma olayı 

Dişi kısırlaştırma operasyonu ( ovariohisterektomi ) dişi kedilerin üreme faaliyetlerinin ve kızgınlık ( çiftleşme) belirtilerinin ortadan kaldırılması için yapılan bir işlemdir.

🔸Kediler için bir zamanlar, kısırlaştırma için önerilen dönemi:

🔹Dişi kedinin tuvalet alışkanlığı kazandıktan sonra kısırlaştırılmaları gerektiği,

🔹İlk kızışmalarından sonra kısırlaştırılmaları gerektiği, 

🔹6. ayını doldurduktan sonra kısırlaştırılmalarının uygun olduğu

gibi konularda degisik çalışmalar yapılıp söylendiği olmuştur.

⛑️Son dönemde ise, kedilerin yaklaşık 5 aylıkken cinsel olgunluğa eriştikleri göz önüne alındığında, giderek daha fazla insan kısırlaştırma yaşının 4 ila 5. aya düşürülmesini savunmaya başladı.

 ⛑️Ayrıca kediler için erken dönemde kısırlaştırma uzmanlar arasında savunulan bir durumdur. 

2.1.DİŞİ KEDİLERİ 5 AYDAN ÖNCE KISIRLAŞTIRMANIN FAYDALARI

Kedilerin 5. Ayda cinsel olgunluğa erişmeleri sonucu kısırlaştırmayi bu aydan daha erken zamanda yaparak,

🔸Tek bir disi kedi bir iki yıl içinde yüzlerce kedinin  annesi olabilir bu nedenle popülasyon kontrolü için kısırlaştırma çok önemlidir.

🔸Meme kanseri riskini azaltabilir

🔸Dişi kedilerde çiftleşme mevsiminde evden kaçma ve uzun mesafeler dolaşma durumları vardir.  Kısırlaştırma durumunda yaklaşık %90 dolaşma ve evden kaçma olayları azalır.

🔸Kısırlaştırılmış kediler daha uysal daha sevecen bir yapıya sahip olurlar.

🔸Pyometra ve distosi gibi üremeyle ilgili sorunları ortadan kaldırabilir,

🔸İstenmeyen gebelikleri önler.(Gebelik 4 aylıkken de ortaya çıkabiliyor)

🔸Pek çok davranış problemlerinin potansiyelini azaltabilir.

 

3.KISIRLAŞTIRMAYI ERKEN YAPMANİN NEDENLERİ

🔸En önemlisi hayvanlarda ilerde meydana gelebilecek bazı hastalıkların ( meme kanseri, pyometra, distosi vb.) sağlık risklerini en aza indirir. 

🔸1981 ve 2005’te yürütülen epidemiyolojik araştırmalar, ilk kızgınlık döneminden önce kısırlaştırılan kediler arasında meme neoplazisi insidansının önemli ölçüde daha düşük olduğu arastirmalarda görülmüştür. 

Meme neoplazisinin kedilerde en sık görülen üçüncü kanser olduğu düşünüldüğünde, bu bulgu büyük önem taşıyor. Kedilerde meme tümörleri genelde kötü huylu olur. Meme neoplazisi olan kedilerin ortalama hayatta kalma süresi genellikle 1 yıldan azdır. 

⛑️Kısırlaştırma rahim, yumurtalık ve testis hastalıklarını da ortadan kaldırılabilir.

Bununla birlikte erken kısırlaştırma kedilerin ömürlerini uzatır. Kısırlaştırılmış dişiler için yaşam beklentisi 13.1 yıldır. Kısırlaştırılmamış dişi kedilerin ise 9.5 yıldır. Bu durum erkek kediler içinde geçerlidir.

YAZ AYLARİNDA SOKAK HAYVANLARI İÇİN NELER YAPABİLİRİZ

YAZ AYLARİNDA SOKAK HAYVANLARI İÇİN NELER YAPABİLİRİZ

🔻Ne yazık ki sıcak havalar geldi çattı ve özellikle gündüz saatleri hepimiz için yeterince çekilmez, bunaltıcı bir hal almaya başladı. Biz bu sıcaklardan bunalırken sokak hayvanların ne halde olduklarını düşünemiyorum inanın.  Peki bu sıcak havalarda sokaktaki dostlarımız için yapabileceniz bazı kolay pratik olayın olduğunu biliyor musunuz ?

 

💙HAYVANLARDA SUSUZLUK

🔸Haziran ayından sonra sıcakların çok daha artacağını ve ne yazık ki bu sıcaklarda sokak hayvanlarının bazısının açlık susuzluktan öleceğini şimdiden söyleyebilirim. Bizler türlü imkanlara sahip olmamıza rağmen sıcak havalara zor katlanıyoruz. Bir de sokaklarda yaşayan dostlarımızı düşünelim…

🔸Kedi veya köpeğin içmesi gereken su miktarını tüketmediğinde susuzluk yani dehidrasyon başlar. kedi ve köpeklerde oluşacak çeşitli belirtiler vücudunun susuz kaldığını size haber verebilir. Peki, kedilerde ve köpeklerde dehidrasyon nasıl anlaşılır?

🔹Ağız kuruluğu,

🔹Halsizlik,

🔹Sürekli uyuma isteği,

🔹İştah kaybı,

🔹Hızlı nefes alma,

🔹Yüksek kalp atışı,

🔹Kas zayıflığı,

🔹Letarji,

🔹Depresyon,

🔹Cilt elastikliğinde azalma 

🔸Delici ve yakıcı güneş ışınlarından kaçacak yer arıyorlar. Git gide kuraklaşan şehirlerimizde onların sığınabilecekleri serin bir ağaç gölgesi bulmak oldukça zor. Haydi şans eseri bir ağaç gölgesi buldular diyelim… Yiyecek biraz mama, daha da önemlisi birkaç yudum temiz su bulmaları çok daha da zor.

🔸Sokak hayvanları bu sıcaklarda eğer ki şu icmezlerde ne yazık ki ne yazık ki dehidrasyon ve bunu sonucunda ölümler görülecektir.

💙SOKAK HAYVANLARI İÇİN BİR KAP SU

🔸Bunaltıcı yaz sıcakları sokak hayvanları için su ve barınma sıkıntısı çekme dönemi olduğundan bu sebep ile sokaklara, bahçelere, kapı önlerine koyduğumuz bir kap su, hayati önem taşıyor. Bu suları günlük olarak değiştirmemiz de  önemlidir.

🔸Sokak hayvanların susuzluğa olan dayanıklılıkları ise hava sıcaklığı, çevre şartları gibi pek çok faktöre bağlıdır. Sokak hayvanlarını susuz bırakmayalım.Sokak hayvanları susuzluğa dayanıklılıklarının en fazla 1 hafta olabileceği tahmin edilmektedir. (Bu zaman zarfında organlarına zarar gelir)

🔸Tüm bu bilgilerden sonra sokak hayvanlarımızın  önünde sürekli taze su bulundurmamız gerektiğini, yiyecek ihtiyaçlarıının ise günde en az 1 öğün olacak şekilde ayarlamamız gerektiğini unutmamayı önemle hatırlatırım.

💙SOKAK HAYVANLARI İÇİN MAMA KABI

🔸Sıcak havalarda hayvanların bulmakta zorlandıkları tek şey su değil. Yiyecek bulmakta da çok zorlanıyorlar. Bu sebeple onlar için koyduğumuz temiz su kaplarının yanına bir de mama kabı iliştirebilirsek, kim bilir kaç sokak canının hayatını kurtarmış oluruz…

💙KUŞLARI DA UNUTMAYALIM

🔸Sıcak havalarda kuşlar da su sıkıntısı çekiyor. Kedi ve köpekler için koyduğumuz su kapları, kuşlara uygun olmayacaktır. Onlar için çok daha sığ ve minik kaplar tercih etmeliyiz. Üstelik bunları kedi ve köpeklerin ulaşamayacakları yerlere yerleştirmeliyiz. Pencelerimizin önleri, balkonlar, bu iş için biçilmiş kaftan. Hatta biraz büyük kaplarda da su koyabilirsek rahatlıkla banyo yapıp serinleyebilirler. Bulgur taneleri, ekmek kırıntıları da onlar için ideal mamalar sayılacaktır.

💙GÖLGE BARINAKLARI

🔸Şehirlerimizde parklar, bahçeler git gide azaldığından, bulabildiğimiz her kuytuya gölgelikli bir barınak yaparsak kediler ve köpekler için harika yuvalar yaratmış oluruz. Çok sıcakladıklarında sere serpe uyuyup dinlenebilirler böylelikle.

🔸İşte bu kadar! Yaz aylarında sokaklardaki dostlarımızı kurtarmak işte bu kadar kolay…

🔸Sokakta hayvanları için bıraktığımız bir kap suyun yanına bir kap mamada bırakırsak vallah yemede yanında yat olur 🙏🥰

SIĞIRLARDA MASTİTİS (MEME İLTİHABI )

SIĞIRLARDA MASTİTİS (MEME İLTİHABI )

🔸Mastitis; bakteri, virus, mantar ve nonspesifik etkenlerin neden olduğu bir meme yangısıdır. Genelde yüksek verimli süt sığırlarında görülen bu hastalık, süt veriminin, süt kalitesinin ve yağ oranın düşmesine neden olur. İlerleyen dönemlerde ise meme körleşmesiyle sonuçlanır. Bunun sonucu olarak sağmal hayvanların değerini düşürerek kasaplık duruma gelmesine neden olur.

🔺Mastitis, süt sığırcılığında en fazla para harcanan hastalıktır.

MASTİTİS HASTALIĞININ NEDENLERİ

🔸Mastitis, aşağıdaki nedenlerden dolayı hayvanın doğal savunması zayıfladığında daha kolay bulaşır:

🔹Yanlış sağım teknikleri

🔹Kötü barındırma koşulları

🔹Bozuk sağım sistemleri

🔹Sürüdeki hastalıklar

🔹Yanlış yemleme

SORUNUN NEDENLERİ 

🔸Mastitis meme dokusunda bir enfeksiyonun sebep olduğu meme iltihabıdır. Enfeksiyon, genellikle bakteri olmak üzere, birçok farklı patojenik organizmadan kaynaklanabilir. 

İki temel organizma kategorisi vardır:

1.Bulaşıcı bakteri: 

🔸Streptococcus agalactia ve Staphylococcus aureus. Bu tür bakteriler ineğin memesine bulaşır ve genellikle sağım esnasında inekten ineğe geçer.

2. Çevresel bakteri: 

🔸Coliforms, Streptococcus (non-agalactia), Staphylococcus (non-aureus). Bu bakteriler ineğin bulunduğu ortamda bulunur.

🔸Hastalığın bir hayvandan diğerine bulaşmasında rol oynayan sebepler şunlardır:

🔹Süt sağan kişiler

🔹Süt makineleri

🔹Buzağılar

🔹Hastaların ayrılmaması

🔹Ahırların pis olması

Mastitis Oluşumunu kısa ve basit olarak aciklarsak eğer,

🔸Meme dıştan (mekanik ve kimyasal) etkiye maruz kalarak zarar görür ve mikroorganizmalar meme dokusunda iltihaba yol açar veya içten kan ve lenf yoluyla meme dokusuna geçen mikroorganizmalar sebebi ile iltihaplanır.

Mastitis oluşumunda 3 dönem vardır:

1-)İnvazyon Dönemi: 

🔸Mikropların meme kanalından girdikleri dönemdir.

2-)Enfeksiyon Dönemi: 

🔸Meme kanalından giren mikroplar meme boşluklarında aktif olarak çoğalırlar ve meme dokusunu kaplarlar.

3-)Yangı Dönemi: 

🔸Memeye yerleşen mikropların oluşturduğu toksik maddelere karşı organizmanın reaksiyon göstermesi sonucu yangı şekillenir. Memede apseler ve süt kanallarında tıkanma gibi bozukluklar meydana gelir.

KLİNİK BELİRTİLERİ / SEMPTOMLAR

Hastalık 3 şekilde görülür :

1-) Akut mastitis: 

🔸Hayvanın genel durumunun bozulması ile birlikte meme lopları şişmiş, sıcak, sert, ağrılı ve yangıdan dolayı kızarmıştır. Süt sulu, pıhtılı, irinli ve kanlı bir şekil alır.

3-) Subakut Mastitis: 

🔸Memede yangı belirgin değildir. Sütte bg-bold pıhtılar vardır.

3-) Kronik Mastitis:

🔸 Akut ve subakut mastitisler sonucu şekillenebilir. Yangı görülmez. Sütte ise gözle görülebilir bir değişiklik olmaz.

TANI

🔸Sütteki beyaz kan hücrelerinin sayısını ölçmeye yarayan Somatik Hücre Sayımı (SCC), süt sığırı işletmelerinde enfeksiyon varlığını izlemek için kullanılır. 

1 ml. sütte 200.000'den fazla hücre bulunması sürüde bir mastitis sorunu olduğunu gösterir. Ayrıca,

🔸Sütte pıhtılaşmalar,

🔸Memede gözle görülür değişiklikler,

 🔸meme torbasında şişlik, sertlik ve kızarıklıklar

🔸Meme uçlarında acı, ağrı ve ateş

gibi belirtilerin görülmesi yanında basit kimyasal teşhis metotları ile de hastalığı teşhis etmek her zaman mümkündür.

TEDAVİ 

🔸İlerlemiş durumlardaki mastitis hastalığında hasarlı tabaka hiç bir zaman iyileşmez.

🔸Erken teşhis mastitisde çok önemlidir. Erken dönemde yapılan müdaheleler meme körlüğünü ve süt kayıplarını önlemektedir. Mastitis tedavisi devam ederken hayvanın yaklaşık olarak günde 5-10 defa sağılması gerekir. Böylece hasarlı bölgenin iyileşmesi çabuklaşır ve memenin körleşmesinin önüne geçilebilir.

ÖNLEYİCİ YÖNTEMLER

🔹Sağımlarda ön ve son daldırma işlemlerini uygulamak

🔹Hayvanlara kuru dönemde antibiyotik tedavisi uygulamak

🔹Hasta hayvanları sürüden çıkarmak veya ayırmak

🔹İyi bir çiftlik ve sürü yönetimi uygulamak

HAYVANİN MASTİTİS HASTALIĞINDAN KORUMA 

🔸Ahırın temizliğine ve dezenfeksiyonuna dikkat edilmeli, hayvanların yattıkları yer uygun şartlarda olmalıdır.

🔸Hayvanlar soğukta bırakılmamalı, genç hayvanlar yaşlılardan ayrılmalıdır.

🔸Kalıtsal meme bozukluğu bulunan hayvanlar sürüden çıkarılmalıdır.

🔸Sağım esnasında sağlık kurallarına uyulmalıdır. Elle yapılan sağım uygun bir şekilde yapılmalı, memede kesinlikle süt bırakılmamalıdır.

🔸 Sağımdan önce ve sağımı takiben meme mutlaka ılık sabunlu su ile yıkanmalı ve kurulanmalıdır.

🔸Süt sağım makinelerinin temizliğine ve dezenfeksiyonuna dikkat edilmelidir.

🔸Erken teşhis ile birlikte hastalık etkenine göre hemen uygun bir antibiyotikle tedaviye başlanmalıdır.