KÖPEĞİNİZİN TOPALLAMASININ OLASI NEDENLERİ VE TEDAVİLERİ
🔸Evcil hayvanınızın topallamasının birçok nedeni vardır, bu nedenle durumunu dikkatlice değerlendirmeniz gerekmektedir. Örneğin, bir köpek fark etmediğiniz bir yaralanmanın ardından aniden topallamaya başlayabilir. Artritin başlaması nedeniyle bir topallama gelişebilir.
Altta yatan neden ne olursa olsun, bazen basit bir burkulmadan çok farklı bir şey olabileceğinden, bu gibi durumların hafife alınmaması ve durumun net anlaşılması için bir hekime danışılması gereklidir.
Birçok hayvan sahibi, "köpeğim ya da kedim topallıyor ama acı çekiyor gibi görünmüyor" diye düşünüp zamanla geçer kafasında olabilirler. Bu yanlış bir düşüncedir. Hiçbir hayvanın sebepsiz yere topallamadığını unutmayın. Evcil hayvanınız topallıyor ama iyi görünüyorsa bile ilerde geri dönüşümü olmayan rahatsızlıkların önüne geçmek için erkenden veteriner hekime başvurup nedenin ne olduğunu bulunup gerekirse tedaviye başlatılmalıdır.
🔸Evcil hayvanınız topallıyorsa ve aşağıdaki belirtilerden herhangi birini gösteriyorsa hemen veteriner hekime götürmelisiniz:
· Sarkan uzuv (çıkık)
· Şişme
· Sıcak bölge
· Belirgin kırılma veya doğal olmayan açı
· Bacağına herhangi bir ağırlık verememe
· Önemli acı çekiyor gibi görünüyor
· Bölgenin rengini morarması, renk değişimi
🔸Evcil hayvanın topallamasının kesin nedenini veteriner hekim görmeden belirlemek her zaman mümkün olmayabilir. Çıplak gözle ve palpasyonla bile görülemeyen veya fark edilemeyen sorunların her zaman olduğunu unutmayın. Evcil hayvanınızın neden topalladığını kesin olarak bilmenin tek yolu onu veteriner hekime götürmek olacaktır. Bazı durumlarda, yalnızca bir röntgen altta yatan nedeni ortaya çıkarabilir.
1.Travma veya Yaralanma Nedeniyle Topallanma
🔸Kedi veya köpeğinizin patisindeki belirgin kesikler, yabancı cisimler veya yırtıklar tırnaklarının zedelenmesi vb. gibi durumlar topallığın olası nedenlerindir.
🔸Bu durum herhangi evcil hayvanınızın herhangi bir bacağındaki kas burkulmasını, kesikleri, böcek ısırıklarını veya daha ciddi uçta kırıkları içerebilir.
🔸Topallığın en yaygın nedenlerinden biri kazalardır. Köpeğiniz arabanızdan atlayarak veya kediniz bahçede oynarken kendini yaralamış yada böcek sokmuş olabilir. Yaralanmaya tanık olduysanız, topallamanın nedeni açık olacaktır; ama uzaktaysanız ve kapınızın önünde topallayan kedi veya köpeğinizi gördüyseniz bu durumun nedeni araştırılması gerekecektir. Çünkü düşmeden mi kaynaklı bir böcek sokmasından mı kaynaklı olduğunu netleştirmek önemlidir.
· burkulmalar
· Kırıklar
· gergin tendonlar
· Karpal Hiperekstansiyon Sendromu
1.1. Burkulmalar
🔸Burkulmalar, kaslar veya bağlar gibi yumuşak doku yaralanmaları sonucu oluşur. Evcil hayvanlarımız, tıpkı bizler gibi kas burkulmaları yasabilirler. Oynarken ani bir hareketten kaynaklanabilirler. Burkulma ve topallama özellikle çalışan köpek ırklarında, kedilerin sürekli bir yerden bir yere zıplamaları hızlı koşmaları bir yere girmeye çalışmalarında görülür.
🔸Ciddi olmayan burkulmaların çoğu genellikle kendi kendine düzelir ve 48 saat içinde belirgin bir iyileşme gösterir. Bununla birlikte, evcil hayvan belirgin bir acı çekiyorsa ve rahatsız görünüyorsa, veteriner hekime danışmalısınız. Nedeni belirlemek için film çekebilir ve ağrı kesici için anti-inflamatuar ilaçlar yazabilir.
1.2. Kırıklar
🔸Evcil hayvanınızın bir kırığı varsa, acil veteriner hekimin görmesi gerekir. Bir kırık belirtileri genellikle oldukça açıktır.
· Bacak ağırlık taşımayacaktır.
· Evcil hayvanınız bariz acı içinde olacaktır.
· Bacak deforme olmuş veya şişmiş görünebilir.
· Kemik deriden bile dışarı çıkıyor olabilir.
· Bölge morarmış bir durumda olabilir.
· Evcil hayvanının durdurulması gereken böyle bir kanaması olabilir.
🔸Veteriner hekime evcil hayvanı götürürken hayvanın çok fazla hareket ettirilmemesi, yanına kırık olan bacağı sabitleyici yastık, battaniye vb. malzeme ile taşınmalıdır. Hayvanın hareket etmesi mümkün olduğunca kısıtlanmalıdır. Hayvanı taşımakta fayda var.
🔸Kırıklar çoğunlukla bir kaza sonucu oluşsa da, kemik kanseri, patolojik kırıklar da neden olabilir.
1.3. Gergin Tendonlar
🔸Gerilmiş tendonlar, çeviklik denemelerine ve diğer sporlara kayıtlı köpeklerde yaygındır. En yaygın yaralanma bölgeleri, köpeğin omzundaki supraspinatus ve pazı kaslarını içerir.
1.4. Karpal Hiperekstansiyon Sendromu
🔸Karpal hiperekstansiyon sendromu genellikle genç yavrularda görülür ve düşük kas tonusu veya eklem gevşekliği nedeniyle oluşur. Bu durum çoğunlukla kendi kendini sınırlar, yani genç yavrular tedavi olmaksızın yavaş yavaş iyileşirler.
2.Yavru ve Genç Köpeklerde Topallanma
🔸Büyük genç köpekler, büyüdükçe sorunlara eğilimlidir. Bu bozuklukların genellikle genetik bir temeli vardır. Büyük ırkların köpek yavruları, genellikle çok hızlı büyüdükleri ve kemiklere, kıkırdaklara ve kaslara fazladan yük bindirdiği için iki ay ile iki yaş arasında topallayabilirler.
🔸Bazen diyet sorunu ağırlaştırır. Diyet sorunları arasında çok fazla kalori, yüksek protein alımı veya yanlış oranlarda kalsiyum ve fosfor bulunur. İşte topallamanın büyümeyle ilgili bazı yaygın nedenleri.
2.1. Pano (Panosteitis):
🔸Bu duruma kemik iltihabı neden olur ve genellikle altı ila dokuz aylık yavruları etkiler, ancak 18 aya kadar olan köpeklerde bulunabilir. Orta veya büyük ırklarda daha sık görülür.
🔸Pano, tipik olarak, bilinen herhangi bir yaralanma olmaksızın ani topallama ile kendini gösterir. Bacağına ağırlık verebilir, ancak bariz bir ağrı gösterecektir.
🔸Topallık ara sıra ortaya çıkabilir ve bacaktan bacağa geçebilir. Uzun kemiğin gövdesinin ortasına bastırarak veya sıkarak uzvun palpe edilmesi, genellikle bir ağrı tepkisi uyandırır.
🔸Tedavisi yoktur, ancak veterineriniz ağrıyı yönetme ve semptomları hafifletmek için diyet değiştirilmelidir.
2.2. HOD (Hipertrofik Osteodistrofi):
🔸Bu kemik hastalığı esas olarak iki ila sekiz aylık genç, hızlı büyüyen, büyük cins köpek yavrularının ön bacaklarında görülür. Büyüme plakalarının iltihaplanmasıdır. Köpeğin ön bacaklarında simetrik topallık olabilir, ateşi olabilir, uyuşuk olabilir ve kilo verebilir.
🔸Tipik olarak, uzun kemiğin palpe edilmesi, bir ağrı tepkisi ortaya çıkaracaktır. Eklemler sıcak hissedebilir ve şişmiş görünebilir. Tedavisi yoktur.
2.3. OKB (Osteochondritis Dissekans) :
🔸Bu ağrılı durum çoğunlukla bir köpeğin omzunu etkiler ve eklemin kıkırdak yüzeyindeki bir kusurdan kaynaklanır, bu da kıkırdağın ayrılmasına ve eklem alanı çevresinde yüzmesine neden olabilir. OKB, dirsek, diz, diz veya diz gibi uzuvun diğer kısımlarını da etkileyebilir.
🔸Ana semptom, köpekten köpeğe şiddeti değişebilen, etkilenen uzuvdaki topallıktır. Tedavi genellikle kusurlu kıkırdağı değiştirmek için ameliyat veya semptom yönetimi ve dinlenme yoluyla yapılır.
3. Sadece Ön Bacakları Etkileyen Topallanma
🔸Yaşı olgun olan kedi ve köpeklerinizde ön bacakları ve arka bacakları etkileyen, büyümeyle ilgili olmayan bazı topallık nedenleri vardır. Bunlar;
3.1. Dirsek Displazisi:
🔸Genellikle bu bozukluktan sadece ön bacaklar etkilenir ve başlangıcı ani veya kademeli olabilir. Diğer semptomlar, etkilenen uzuvdaki hareketlilik değişiklikleri veya düzensizlikleri içerir.
🔸Veteriner hekim fizik muayene ve röntgen gibi teşhis testleri yapacaktır. Veterineriniz, ameliyat, yaşam tarzı değişiklikleri veya her ikisinin bir kombinasyonu yoluyla tedavi edilmesi gerekip gerekmediğine danışabilir.
4.Sadece Arka Bacakları Etkileyen Topallama
4.1. Kalça displazisi:
🔸Bu durum yalnızca arka bacakları etkiler ve genellikle genç köpeklerde başlar. Bu, kalça eklemlerinin normal şekilde gelişmediği bir durumdur.
🔸Köpeklerde kalça displazisi genetik bir bozukluktur ve tüm üreyen köpekler çiftleşmeden önce taranmalıdır. Kalça displazisinde yapısal kusurlar nedeniyle kalçanın topu yuvasına tam oturmaz. Semptomlar ani veya kademeli olarak başlayabilir.
Köpeğin arka bacaklarına ağırlık vermekten veya kalçalarını kullanmaktan kaçındığına dair işaretler arayın, örneğin:
· yürüyüş anormallikleri
· yürümekte zorluk
· yatarak kalkmada sorun
· oynama zorluğu
· arabaya atlamada zorluk
· koşmak veya merdiven çıkmak için isteksizlik
🔸Köpeğinize, durumun ciddiyetine ve yaşına bağlı olarak çeşitli tedavi seçenekleri vardır.
4.2. Lüks Patella (Çıkık Dizkapağı):
🔸Patellar luksasyon olarak da bilinen bu durum, sadece arka bacakları etkiler, boğazda veya diz kapağı bölgesinde (femur veya uyluk kemiği ile iki alt bacak kemiği arasında) belirgin bir ağrı vardır. Etkilenen köpekler koşarken veya ani topallık olduğunda zıplayabilir veya zıplayabilir. Genellikle Teriyer, oyuncak kaniş ve dachshund gibi küçük ırkları etkiler.
Tedavisi cerrahi işlem olmaya yapılabilir ayrica bu durum ameliyatla tedavi edilebilir.
5. Hastalıkların Neden Olduğu Topallanma
5.1. Kemik kanseri:
🔸Büyük cins köpekler, herhangi bir köpekte bulunabilmesine rağmen , özellikle kemik kanserine yatkındır . Etkilenen köpekler, hafif bir yaralanmadan sonra bile ciddi topallık ve açıklanamayan kırıklar geliştirebilir. Kemik kanseri, köpeklerde ağrıyı azaltmak için sıklıkla bacağın kesilmesini gerektiren ciddi bir durumdur. Diğer semptomlar uyuşukluk, tümörler veya iştahsızlıktır. Teşhis için veterinerinize bakın.
🔸Kemik kanseri agresif bir hastalıktır - köpeğinizin etkilendiğinden şüpheleniyorsanız hemen veterinerinize görünün.
5.2. Artrit:
🔸İnsanlarda olduğu gibi, bu durum orta yaşlı ve yaşlı köpeklerde daha yaygındır. Köpekler yaşlandıkça, eklemlerin sürekli sürtünmesi iltihaplanma ve artrite neden olabilir. Köpek daha yavaş yürüyecek ve sabahları acı çekecektir. Ayrıca arabadan atlamak veya merdiven çıkmak konusunda isteksizlik gösterebilirler.
🔸Ayrıca kilo artışı, daha fazla uyuma, oynamaya daha az ilgi ve tutum veya uyanıklıkta bir değişiklik fark edebilirsiniz. Tedavi kilo kaybı, semptom yönetimi ve yaşam tarzı değişikliklerini içerir.
💙Anti-inflamatuar ilaçlar çok iyi çalışabilir. Köpeklerde artrit için ev ilaçları da denemeye değer.
5.3. Lyme hastalığı:
🔸Bu hastalık keneler tarafından taşınır. Etkilenen köpekler genellikle kene maruziyetinden birkaç ay sonra açıklanamayan bir topallama geliştirir. Genellikle, topallama ilk başta zar zor fark edilir, ancak daha sonra köpeğin yürüyemediği bir noktaya kadar ilerler. Lyme hastalığından etkilenen birçok köpek, tam anlamıyla sahibi tarafından veterinerin ofisine taşınır.
🔸Lyme hastalığı olan köpeklerde ayrıca ateş olabilir, uyuşukluk hissedebilir, şişmiş eklemlere ve lenf düğümlerine sahip olabilir ve iştahlarını kaybedebilir. Veterinerler bu hastalığı Doxycycline veya Cephalexin gibi antibiyotiklerle tedavi edebilir.
5.4. Vadi Ateşi:
🔸Vadi humması , genellikle çok genç veya çok yaşlı köpekleri etkileyen, Güneybatı'da bulunan bir mantar hastalığıdır. Topallık, yayılmış hastalığın bir belirtisidir. Diğer semptomlar ateş, şiddetli öksürük, uyuşukluk veya depresyonu içerebilir. Tedavi, birkaç ay boyunca verilen mantar önleyici ilaçları içerir.
5.5. Nörolojik Bozukluklar:
🔸Omurgadaki kaymış veya yerinden çıkmış bir disk, omurilikteki sinirlere baskı uygulayarak beyinden bacaklara doğru harekete izin veren mesajları kesebilir ve potansiyel olarak köpeğin topallamasına neden olabilir. Köpeğinizin topallığının nedeninin ortopedik mi yoksa nörolojik mi olduğunu belirlemek için veterinerin köpeğinizi dikkatlice incelemesi gerekecektir
Köpeğinizin Topallığı Varsa Ne Yapmalısınız?
🔸Köpeklerde topallamanın nedenini tam olarak belirlemek ve köpeğinizi veterinere götürmeniz gerekip gerekmediğini anlamak için izleyebileceğiniz bazı adımlar.
1. Uzuvları İnceleyin
🔸Köpeğiniz topallamaya yeni başladıysa, etkilenen uzvunu dikkatlice inceleyerek başlayın. Parmak aralarına bakmayı unutmayın! Aşağıdakiler gibi herhangi bir yaralanma kanıtı arayın:
· Köpeğinizin patisinde kesikler
· kıymıklar
· Böcek ısırığı (örneğin, köpeğiniz ateş karıncalarına bastıysa)
· Ayak parmakları arasına sıkışmış yabancı cisimler
· Yırtık ayak tırnakları
· Şişmiş veya şekilsiz pençe veya bacak
🔸Pençe pedine diken veya başka bir yabancı nesne sıkışmışsa, cımbız alabilir, iyi aydınlatılmış bir alana gidebilir ve dikkatlice çıkarmaya çalışabilirsiniz.
2. Uzvuzu elle muayene edin
Açıkça kırık belirtileri varsa (şişme, uzuvda şekil bozukluğu veya çıkıntı yapan kemikler) veya agresif bir köpeğiniz varsa veya acı çekerken ısırmaya meyilli bir köpeğiniz varsa (birçok köpek olacaktır) uzvu tutmayın.
Ama aksi takdirde, köpeğe ağrı hissettiğine dair herhangi bir ipucu ararken, etkilenen uzvunu nazikçe hissetmek istersiniz; bu, sorunun kaynağını bulmanıza yardımcı olacaktır.
Her köpeğin kendi acı gösterme şekli vardır: Bazıları irkilebilir, arkasını dönebilir, diğerleri sızlanabilir ve diğerleri hırlayabilir ve hatta kıstırma girişiminde bulunabilir. Bazı köpekler ağrıyı net bir şekilde göstermeyebilir, ancak göz bebeklerinin genişleyebileceği gibi daha incelikli yollarla. Köpeğiniz ağrı çekiyorsa lütfen uzvunu elle muayene ederken dikkatli olun ve köpeğiniz ısırmaya meyilliyse bu adımdan kaçının. İyi köpekler bile acı çekerken ısırabilir!
3. Durumu İzlemeye veya Veteriner Tavsiyesi Almaya Karar Verin
Bu noktada, bulgularınızı ele almaya çalışmalısınız. Patiye gömülü bir diken varsa, onu çıkarmaya çalışmalısınız (güvenlik için köpeğinizin ağzını kapatın); Bir kesik varsa, onu ilaçlamak ve enfekte olmasını önlemek istersiniz.
Kaynağı belirlemek kolay değilse, veteriner tavsiyesi almak en iyisidir. Topallamaya belirli bir küçük sorundan değil, birden fazla uzuvları veya tüm vücudu etkileyen bir hastalık neden olabilir.
Bir köpeğin topallamasına neyin sebep olduğunu kesin olarak bilmenin tek yolu, köpeğin bir veteriner tarafından görülmesi ve muhtemelen röntgen veya başka testlerden geçmesidir. Veteriner rehberliği olmadan köpeğinize ağrı kesici ilaç vermeyin.